Grond aankopen als agrarisch ondernemer: dit zijn je opties

Grond is schaars en duur - maar vaak essentieel

In mijn werk zie ik het dagelijks: agrariërs die hun bedrijf willen versterken of toekomstbestendiger willen maken, hebben grond nodig. Meer hectares betekent vaak:

• Minder druk op de mestplaatsingsruimte

• Mogelijkheid tot extensiveren

• Betere bodemrotatie en lagere ziektedruk

Maar grond is duur. En banken kijken kritisch. Ze willen dat een lening voor agrarische grond in dertig jaar wordt afgelost. Voor veel boeren is dat financieel niet haalbaar. Zeker omdat grond op korte termijn vaak weinig extra inkomsten oplevert.

Financieringsopties op een rij

Toch zijn er mogelijkheden. Als je het goed aanpakt. Hier zijn de belangrijkste opties:

1. Klassieke banklening

Dit blijft vaak de eerste keuze, omdat banken vaak de laagste rente kunnen bieden. Een bancaire financiering regelen is lastig, maar niet onmogelijk. Het is alleen mogelijk als:

• Je voldoende aflossingscapaciteit hebt

• Het perceel inpasbaar is binnen je huidige bedrijfsvoering

• Je de benodigde vergunningen hebt

2. Erfpachtconstructie

Is een banklening niet (volledig) mogelijk? Dan kan erfpacht een interessante optie zijn. Hierbij verkoop je de grond aan bijvoorbeeld een investeringsfonds zoals ASR, en pacht je die vervolgens terug. Je bent dus geen eigenaar van de grond, maar krijgt het gebruiksrecht.

De voordelen:

• Bij erfpacht is alleen de jaarlijkse canon verschuldigd, en die is vaak lager dan rente en aflossingen bij een bancaire lening.

• Je krijgt geen schuld op je balans en behoudt daarmee een gezondere balans.

• Je kunt toegang krijgen tot grond die anders onbetaalbaar is.

• Een erfpachtovereenkomst kan op maat worden opgesteld, en is daarmee flexibeler.

Ik heb een pluimveehouder geholpen die via erfpacht 8 hectare kon toevoegen aan zijn bedrijf. Zonder dat hij zichzelf hiermee financieel in de problemen bracht.

3. Investeerders en fondsen

Er zijn ook particuliere investeerders en duurzame fondsen die bewust investeren in landbouwgrond. Het zijn vaak oud-agrarisch ondernemers, die betrouwbare boeren zoeken met een goed verhaal. Ze:

• Kijken naar langetermijnperspectief

• Willen soms ook mede-eigenaar worden

• Denken mee over bedrijfsopvolging

Ik heb een klant die samen met zo’n fonds een uitbreiding heeft gedaan van 20 hectare. De investering werd in fases opgezet, met heldere afspraken over beheer en eigendom.

4. Financiering via familie

Vaak onderschat, maar nog steeds relevant: ouders of andere familieleden die grond tijdelijk aankopen en later overdragen. Je leent hier dus van je familie. Ook hier geldt: het is belangrijk dat je duidelijke afspraken maakt. En laat je goed begeleiden, zodat het fiscaal en juridisch klopt.

Waar moet je op letten?

Als je grond wilt aankopen, zijn dit de belangrijkste aandachtspunten:

• Ligging en bestemming: Ligt het perceel naast een beschermd (Natura 2000) natuurgebied? Dan zijn er vaak beperkingen.

• Bodemkwaliteit: Soms vind je percelen met prachtige ligging, maar slechte draagkracht. Dan wordt het een kostenpost.

• Toekomstplannen gemeente: Check het bestemmingsplan. Staat er een weg gepland? Komt er woningbouw?

Mijn werkwijze

Als een agrarisch ondernemer bij me komt met de vraag of ik hem kan helpen om financiering te vinden voor de aankoop van grond, beginnen we altijd met een inventarisatie:

• Wat is je doel met de grond?

• Hoe past het in je bedrijfsstrategie?

• Wat is je financiële ruimte?

Daarna verken ik de opties. Meestal bij meerdere financiers tegelijk. Ik leg alles naast elkaar: looptijd, rente, flexibiliteit. En dan maken we samen een plan.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een melkveehouder uit Overijssel wilde 12 hectare naast zijn erf aankopen. De bank vond het risico te groot, mede door stikstofonzekerheid. We vonden een fonds dat de grond kocht en aan hem verpachtte. Na zes jaar krijgt hij het eerste kooprecht.

Nu heeft hij de ruimte om zijn vee op te vangen, voldoet hij aan de duurzaamheidseisen én heeft hij meer zekerheid.

Hendrik-Jan Kieft is agrarisch adviseur bij Credion en heeft ruime ervaring in het vinden van de beste financiering van landbouwgrond. Hij werkte jarenlang in de bancaire sector, was tot voor kort zelf agrarisch ondernemer en helpt inmiddels agrarisch ondernemers aan de beste financiering om verder te groeien.

Of het nu gaat om erfpacht, een particuliere investering of een slimme combinatie van meerdere bronnen: Hendrik-Jan weet welke knoppen je moet indrukken. Hij kijkt altijd naar het totaalplaatje – bedrijfsmatig, juridisch én emotioneel.

Wat hem drijft? "Grond is niet zomaar een investering. Het is de toekomst. Het bepaalt of een boer kan uitbreiden, verduurzamen en zijn kinderen een plek kan geven in het bedrijf. Als ik daaraan kan bijdragen, geeft dat voldoening."

Benieuwd wat Hendrik-Jan voor je kan betekenen? Bekijk zijn profiel →