Negatief werkkapitaal? 5 tips om het te verbeteren

Je draait een mooie omzet, je klanten zijn tevreden en je bedrijf groeit, maar tóch zit je telkens krap bij kas? Facturen stapelen zich op, leveranciers wachten op hun geld, en jij ligt wakker van de vraag: “Hoe houd ik dit nog vol?” Grote kans dat je kampt met negatief werkkapitaal.

Je bent niet de enige. Sterker nog, bij Credion zien we dit heel vaak bij mkb’ers met ambitie. En nee, dat betekent niet per se dat je bedrijf slecht draait. Maar het kan wél gevaarlijk zijn als je het probleem te lang laat liggen.

In dit artikel leggen we uit:

• Wat negatief werkkapitaal precies is (en waarom het soms zelfs logisch is)

• Waarom banken en financiers er allergisch voor zijn

• En vooral: hoe jij vandaag nog kunt starten met je werkkapitaal verbeteren

Wat is negatief werkkapitaal?

Simpel gezegd: je moet vandaag meer betalen dan dat er binnenkomt. Dat betekent dat je kortlopende schulden (bijv. crediteuren, belastingen, lopende leningen) hoger zijn dan je vlottende activa (zoals je voorraden, debiteuren en banksaldo).

Formule:
Werkkapitaal = vlottende activa – kortlopende verplichtingen

Is het resultaat negatief? Dan spreken we van negatief werkkapitaal.

Wanneer is dat een probleem?

Een negatief werkkapitaal hoeft geen probleem te zijn. Sterker nog, er zijn bedrijven die bewust met negatief werkkapitaal werken. Denk aan supermarkten. Die:

• Verkopen razendsnel (hoge omloopsnelheid)

• Krijgen direct cash binnen van klanten

• Betalen leveranciers vaak pas na 30 tot 90 dagen

Gevolg: hun schulden zijn tijdelijk hoger dan hun activa, maar doordat de kas dagelijks stroomt, is de liquiditeit juist sterk. Ze gebruiken het leverancierskrediet als een soort gratis financiering.

Dat is ook waarom grote ketens zoals Walmart, Tesco en ook Ahold Delhaize (Albert Heijn) structureel negatief werkkapitaal rapporteren in hun jaarcijfers.

Toch kan een negatief werkkapitaal voor een gemiddelde mkb-onderneming voor veel stress zorgen…

Ben jij een mkb’er in bijvoorbeeld de bouw, groothandel of zakelijke dienstverlening? Dan ziet je cashflow er héél anders uit. Neem dit voorbeeld:

→ Een bouwbedrijf moet eerst materialen inkopen, personeel betalen en het project uitvoeren. Maar de klant betaalt pas na 60 of zelfs 90 dagen. In de tussentijd moet jij wel je leveranciers en lonen betalen.

Dat is negatief werkkapitaal dat voor problemen kan zorgen.

En het komt veel voor. Vooral bij groeiende bedrijven die hun kosten vooruit moeten financieren. Als er dan geen buffer is, sta je al snel stil. En dat is precies wat we bij Credion zo vaak zien: goed draaiende bedrijven met gezonde marges, maar tóch in liquiditeitsproblemen door structureel negatief werkkapitaal.

Waarom vinden banken negatief werkkapitaal zo’n probleem?

Banken houden van zekerheid. En werkkapitaal is een van de belangrijkste indicatoren voor je liquiditeitspositie. Als dat structureel negatief is, zien banken het als een rode vlag:

• Kun je je leveranciers blijven betalen?

• Kun je je rente en aflossing wel dragen?

• Heb je überhaupt ruimte om tegenslagen op te vangen?

Een Credion-adviseur verwoordde het ooit treffend:

“Een bank denkt: als jij al moeite hebt met de korte termijn, hoe moet dat dan op de lange termijn?”

En daar zit precies de crux. Negatief werkkapitaal is geen doodvonnis, maar het maakt alles duurder, moeilijker en risicovoller.

Werkkapitaal verbeteren: hier begin je mee

Gelukkig is er ook goed nieuws. Werkkapitaal kun je vrij snel verbeteren, zonder meteen te hoeven snijden in je bedrijf. Dit zijn de meest concrete en effectieve stappen die we bij Credion adviseren.

1. Verkort je debiteurenlooptijd

Als je klanten pas na 60 of 90 dagen betalen, financier jij hun bedrijf. Dat klinkt bot, maar het is waar. Zorg dat je:

• Betalingsvoorwaarden vooraf afspreekt

• Sneller factureert (liefst op dag 1)

• Vaker en vriendelijker herinneringen stuurt

• Eventueel werkt met een factoringpartner

💡 Tip: Kijk ook eens naar non-bancaire oplossingen zoals factoring op maat. Daarmee krijg je je geld vaak binnen 24 uur, zónder dat je klant daarvan last heeft.

2. Rek je crediteuren op (met beleid)

Als je leveranciers 14 dagen betaling vragen, maar je klanten pas na 30 of 45 dagen betalen, zit je in de knel. Probeer daarom met je leveranciers te onderhandelen over:

• Betalingstermijnen van 30 of zelfs 45 dagen

• Kortingen bij snellere betaling (maar gebruik die alleen als je cashpositie dat toelaat)

Let op: zorg ervoor dat je relatie met je leveranciers niet verslechtert. Transparantie en vertrouwen blijven uiteraard belangrijk.

3. Beheer je voorraad slimmer

Voorraad = gebonden geld. Te veel voorraad betekent: geld dat stilstaat. Maar te weinig betekent misgelopen omzet. De balans is dus cruciaal.

• Werk met kleinere, frequentere inkoopcycli

• Analyseer welke producten traag draaien en pas je inkoop daarop aan

• Overweeg dropshipping of just-in-time delivery

4. Herfinancier (of herstructureer) je balans

Soms zit het probleem niet in je bedrijfsvoering, maar in je balans. Dan is het tijd voor een strategische herfinanciering.

Bijvoorbeeld:

• Kortlopende schulden omzetten naar langlopende financiering

• Aflossingsvrije perioden aanvragen

• Nieuwe kredietlijnen toevoegen voor seizoenspieken

💡 Tip: Vraag vrijblijvend je (her)financiering aan. We nemen binnen één werkdag persoonlijk contact met je op om samen met jou te kijken wat er mogelijk is. Je zit nergens aan vast!

5. Zet een werkkapitaalstrategie op voor de komende 12 maanden

Veel ondernemers handelen ad hoc. Maar dat werkt niet bij werkkapitaal. Je moet vooruitkijken. Zet samen met je boekhouder of adviseur een plan op:

• Hoeveel cash heb je minimaal nodig?

• Wat zijn de pieken en dalen in je omzet?

• Welke kosten kun je verschuiven?

• Wanneer is externe financiering zinvol?

Waarom gezond werkkapitaal nu belangrijker is dan ooit

Marges staan onder druk. En financiers zijn kritischer dan ooit. Een gezond werkkapitaal maakt het verschil tussen groeien met vertrouwen of slapeloze nachten. En dat laatste is vast niet waarom je voor ondenemen hebt gekozen.

Tijd om de regie terug te pakken

Negatief werkkapitaal hoeft geen showstopper te zijn. Maar niets doen is geen optie. Door inzicht te krijgen in je geldstromen, slimme keuzes te maken en (waar nodig) externe hulp in te schakelen, kun je je werkkapitaal stap voor stap verbeteren.

Wil je weten hoe je met een strategische (her)financiering je werkkapitaal kunt verbeteren? Onze Credion-adviseurs staan klaar om met jou mee te kijken. Vraag vrijblijvend je financiering aan en we nemen binnen één werkdag persoonlijk contact met je op.